Σάββατο 10 Απριλίου 2010

Λευκό Ελάφι

Γνωστό σε πολλούς ως πλάσμα του μύθου. Οι ρίζες του βρίσκονται στην τοτεμική περίοδο του νεο-Ινδο-ευρωπαϊκού πολιτισμού, συγκεκριμένα στις βόρειες κοινωνίες των Κελτών και στις προ-Ινδο-ευρωπαϊκές κουλτούρες ως "ιδανικός" κυνηγετικός στόχος.
Αναφορές στα λευκά ελάφια υπάρχουν σε πολλές παραδόσεις · ο ζωόμορφος κελτικός θεός Cernunnos παρουσιαζόταν σαν άνθρωπος με κέρατα ελαφιού. Άλλες θεότητες που σχετίζονται με αυτό το ζώο : ο Fionn, μυθικός πολεμιστής της Ιρλανδίας, όπου fionn σημαίνει "λευκός - την γυναίκα του, Sabd, την μεταμόρφωσε σε ελάφι ένας δρυίδης · ο υιός του ονομάσθηκε Oisin = little deer κι ο εγγονός του Oscar = deer-lover - και ο Gwynn ap Nudd ο αφέντης του Κάτω Κόσμου στην Ουαλική παράδοση.
Στην κελτική μυθολογία, τα λευκά ελάφια αντιπροσωπεύουν τους αγγελιαφόρους της Άλλης Ζωής και εμφανίζονται συνήθως σε εκείνους που παραβαίνουν κάποιον ιερό κανόνα. Όπως στον Pwyll όταν μπήκε παράνομα στα εδάφη του Arawn για να κυνηγήσει και στον Peredur όταν μπήκε στο κάστρο των θαυμάτων στην 2η περιπέτειά του στο σπίτι του Κουτσού Βασιλιά.
Στον θρύλο του Βασιλιά Αρθούρου εμφανίζεται ως η κινητήρια δύναμη της αναζήτησης και του κυνηγιού μέσα στα δάση, οδηγώντας τους ιππότες σε περιπέτειες ενάντια σε θεούς και νεράιδες. Επειδή ποτέ δεν το αιχμαλώτισαν, έγινε και σύμβολο της αέναης προσπάθειας για την κατάκτηση της γνώσης και την επίτευξη του ακατόρθωτου. Η ατέρμονος πνευματική αναζήτηση του ανθρώπινου είδους εκφράστηκε μέσω σχετικών μ' αυτό το σπάνιο πλάσμα θρύλων.



Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο. Το λευκό ελάφι αποτέλεσε το εραλδικό σύμβολο του βρετανού βασιλιά Richard II : θυμίζει την πρώτη του γυναίκα, Queen Anne, η οποία στα 12 χρόνια γάμου τους δεν του χάρισε παιδιά.


Το 1128, λέγεται, πως ο βασιλιάς της Σκωτίας David I προειδοποιήθηκε από έναν παπά να μην πάει για κυνήγι την ημέρα του Holy Cross. Αγνοώντας την συμβουλή του, ο βασιλιάς πήγε και ήρθε αντιμέτωπος με ένα τεράστιο λευκό ελάφι, το κυνήγησε, έπεσε όμως από το άλογό του και το ελάφι ετοιμαζόταν να επιτεθεί. Ο David κλαψούριζε στον θεό να τον σώσει και τότε, ξαφνικά, τα κέρατα του ελαφιού σχημάτισαν έναν σταυρό και το ζώο εξαφανίστηκε μέσα σ' ένα σύννεφο καπνού. Μετά απ' αυτό το γεγονός, ο ντροπιασμένος βασιλιάς έχτισε μια εκκλησία στο Holy Rood στο σημείο όπου είχε δει το όραμά του.
Σε πολλά σημεία στην Βρετανία υπάρχουν εμβλήματα λευκού ελαφιού, καθώς θεωρούνταν πως συμβόλιζε την βασιλική αρχή.
Την Jadis, την λευκή μάγισσα του C.S.Lewis, τραβάει πάνω στο έλκηθρό της ένα λευκό ελάφι. Το ίδιο ζώο θα οδηγήσει στο τέλος του βιβλίου τα αδέλφια πίσω στην Αγγλία. Ο ελαφοκέρατος, ζωομάγος Τζέιμς Πότερ, πατέρας του γνωστού Harry Potter μεταμορφώνεται σε περίτεχνο λευκό ελάφι.
Στην Γαλλιά, υπάρχουν αρκετά παραμύθια για τα λευκά ελάφια, καθώς κι ένα τραγούδι του μεσαίωνα : http://www.youtube.com/watch?v=tu5wHCM89Bo Εμφανίζεται και στον γαλλικό ρομαντισμό, στα γραφόμενα της Marie de France, όταν ο Guigemar βλέπει την παράξενη μορφή του λευκού ελαφιού με τα κέρατα. Σύμφωνα με την γαλλική μυθολογία, όποιος το σκότωνε, ήταν καταραμένος να ερωτευτεί παράφορα χωρίς ανταπόκριση.
Σημαντική θέση κατέχει και στην ουγγρική παράδοση, καθώς πιστεύεται πως το μεγάλο λευκό ελάφι ήταν αυτό που οδήγησε τους Μαγυάρους στην Σκυθία, όπου και εγκαταστάθηκαν.
Το μαγικό αυτό πλάσμα δεν υπάρχει μόνο στις λαογραφίες των ανθρώπων, αλλά ζει και βόσκει αθόρυβα μέσα στα ανοιχτά δάση, κυρίως της βόρειας Ευρώπης. Το λευκό του χρώμα είναι αποτέλεσμα μιας σπάνιας μεταλλάξεως των κυττάρων του (leucism) που οδηγεί στην μείωση των χρωστικών ουσιών του δέρματος και του τριχώματός του. Οι γονείς του μπορεί να είναι και οι δύο σκουρόχρωμοι, αλλά αμφότεροι δεν θα διαθέτουν κάποια γονίδια ούτως ώστε να δώσουν έναν λευκό απόγονο. Συχνά, συγχέεται με τα ελάφια albino, καθώς είναι κι αυτά λευκά με την διαφορά ότι το χρώμα τους οφείλεται στην έλλειψη μόνο μίας χρωστικής, της μελανίνης. Διακριτικό γνώρισμα των albino είναι τα κόκκινα μάτια τους, σ' αντίθεση με τα λευκά που έχουν σκουρόχρωμα μάτια.


Επιμέλεια : A. S.







1 σχόλιο: