Λεβάντα (Lavandula)

Ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών και ευδοκιμεί κυρίως στις παραμεσόγειες περιοχές, στα Κανάρια Νησιά και στην Ινδία. Η λεβάντα αναφέρεται σε ρωμαϊκά κείμενα, με πιο γνωστό το "Περί ύλης Ιατρικής" του Διοσκουρίδη · άλλωστε, η ονομασία της προέρχεται από τη λατινική λέξη lavare (= πλένω) καθώς οι Ρωμαίοι τη χρησιμοποιούσαν για να αρωματίσουν το λουτρό τους. Αναφέρεται επίσης και στο "Περί θεραπευτικής μεθόδου" του Γαληνού.

Αναρίθμητες οι θεραπευτικές της ιδιότητες : ως κατάπλασμα αντι-μικροβιακή και αντισηπτική δράση, επουλωτική δράση σε εγκαύματα και μικρές πληγές · ως αιθέριο έλαιο επενεργεί ηρεμιστικά στο νευρικό σύστημα · ως αφέψημα καταπολεμά το κρύωμα, τον βήχα και τους πόνους στομάχου. Ακόμα, ενεργεί κατά της αϋπνίας και των πονοκεφάλων λόγω των ηρεμιστικών και καταπραϋντικών της ιδιοτήτων.
Χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοθεραπεία, στη σαπωνοποιία και στη κηροποιία λόγω του χαρακτηριστικού και φρέσκου αρώματός της.
Τέλος, η λεβάντα αποτελεί ένα μαγειρικό συστατικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κουζίνα ομοιώς με άλλα βότανα, όπως η μέντα, το φασκόμηλο, το θυμάρι, κ.α. Προσδίδει ξεχωριστή γεύση σε μαρμελάδες και γλυκά.

Αρωματικές προτάσεις :

• Τοποθετήστε άνθη λεβάντας σ' ένα υφασμάτινο σακουλάκι ή μέσα σε τούλι και αρωματίστε τα ρούχα σας στη ντουλάπα και στα συρτάρια. Διώχνει αποτελεσματικά το σκώρο και αποτελεί τη φυσική λύση έναντι των χημικών σκωροκτόνων του εμπορίου.
  
• Στο σιδέρωμα, στο νερό που τοποθετείτε στο σίδερο σιδερώματος προσθέστε 4-5 σταγόνες αιθέριου ελαίου λεβάντας για να δώσετε άρωμα φρεσκάδας στα ρούχα.
• Για την αϋπνία ή την υπερένταση, στάξτε 2-3 σταγόνες αιθέριου ελαίου στο μαξιλάρι σας και αφεθείτε στο χαλαρωτικό άρωμά της.
• Για χαλάρωση, στη μπανιέρα ή στο σφουγγάρι σας ρίξτε 5-6 σταγόνες ελαίου λεβάντας.
  

Μανιτάρια (Fungi)

Ανήκουν στην οικογένεια των μυκήτων. Μανιτάρι ονομάζεται το ορατό μέρος του μύκητα που βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους και στην ουσία αποτελεί το "άνθος" του. Το κυρίως μέρος του είναι υπόγειο άρα και αθέατο. Τα βρώσιμα μανιτάρια μαζεύονται από έμπειρους επαγγελματίες ή από κατοίκους που τα γνωρίζουν παραδοσιακά από την οικογένειά τους. Ακόμη, υπάρχουν πολλοί σύλλογοι μανιταρόφιλων που συλλέγουν όχι μόνο εδώδιμα, αλλά κάθε είδους μανιτάρια ως διαδικασία αναψυχής και άθλησης. Οι πρώτες ιστορικές αναφορές για τα μανιτάρια συναντώνται στις ινδικές Βέδες. Ο Θεόφραστος στη βοτανολογική του πραγματεία "Περι Φυτών Ιστορίας" αναφέρει τον όρο "μύκης" , που στις μέρες μας χρησιμοποιείται διεθνώς. Ακόμη, ο όρος "fungus" αποτελεί παραφθορά της ελληνικής λέξης σπόγγος". Στην Αίγυπτο, το μανιτάρι θεωρούνταν το "φυτό της αθανασίας" και γοήτευσε τόσο πολύ τους φαραώ που το "αναγόρευσαν" σε φαγητό για την αριστοκρατία. Στη Ρώμη, φαίνεται ότι η γνώση για τα μανιτάρια ήταν αρκετά ανεπτυγμένη καθώς ο αυτοκράτορας Κλαύδιος Β' δολοφονήθηκε από τη γυναίκα του με δηλητηριώδη μανιτάρια, με σκοπό να κληρονομήσει το θρόνο ο γιος της Νέρωνας. Ακόμη, οι Ίνκας και οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν παραισθησιογόνα μανιτάρια στις θρησκευτικές τους τελετές. Τέλος, η καλλιέργεια εδώδιμων μανιταριών άρχισε από τη Γαλλία, με πρωτεργάτη το βασιλιά Λουδοβίκο 14ο .

Τα μανιτάρια είναι υποτιμημένα ως προς τις θρεπτικές ουσίες τους λόγω της περιορισμένης γνώσης που υπάρχει γι' αυτά στην Ελλάδα · μεγάλες ποσότητες του συμπλέγματος των Βιταμινών Β (που μοιάζουν με τις αντίστοιχες του κρέατος) και πρωτεϊνών περιέχονται στα μανιτάρια συμβάλλοντας έτσι στην καλη λειτουργία του νευρικού συστήματος και την αντιμετώπιση της κόπωσης, της ατονίας και της νευρικότητας. Επιπλέον, είναι πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία (σελήνιο, κάλιο χαλκό, σίδηρο) με εξαιρετικές αντιοξειδοτικές ιδιότητες και βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης στο αίμα. Σύμφωνα με σύγχρονες επιστημονικές έρευνες κάποιες ουσίες τους έχουν αντικαρκινική δράση γι' αυτό και χρησιμοποιούνται στη φαρμακολογία για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού και του προστάτη.Τέλος, έχουν εξαιρετικά χαμηλές θερμίδες (22 θερμίδες/100 γραμμ.) και πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπη, καθώς το 95% του βάρους τους είναι νερό.

Ενδεικτικά, ορισμένα είδη εδώδιμων μανιταριών :

• Πλευρώτους (Pleurotus Ostreatus)
• Άσπρα Μανιτάρια ή Πορτομπέλλο (Agaricus bisporus)
• Σιτάκι (Lentinula edodes)
• Βασιλομανίταρο ή Πορτσίνι (Boletus edulis)
  

Συμβουλές:
Τα φρέσκα μανιτάρια δεν διατηρούνται περισσότερο από 8 μέρες στο ψυγείο.Αποφεύγουμε να πλένουμε τα μανιτάρια, αν όμως έχουν χώμα τα σκουπίζουμε με χαρτί κουζίνας.

Γευστική πρόταση : Πλευρώτους στο Grill (του φούρνου)

Μπορείτε να τα προμηθευτείτε από μανάβικο ή οποιοδήποτε κατάστημα τροφίμων. Κόβουμε λίγο τις άκρες από τα κοτσάνια τους, τα βάζουμε σε ένα ταψί και ρίχνουμε λάδι, αλάτι, πιπέρι και σκόρδο (φρέσκο ή τριμμένο). Τα ψήνουμε και από τις δύο πλευρές να ροδίσουν και όταν τα βγάλουμε προσθέτουμε ρίγανη, λεμόνι και μαϊντανό. Αν τα ψήσουμε σε ψησταριά, δεv χρειάζεται να τα βάλουμε σε ταψί.

Κανέλλα ( Cinnamomum verum )

Αειθαλές δένδρο που καλλιεργείται στη Σρι Λάνκα, την Κίνα, την Ινδία, το Βιετνάμ και την Ινδονησία. Τα νεαρά κλαδιά του και οι φλούδες του, αφού αποξηρανθούν, δίνουν τα γνωστά ξυλάκια κανέλλας.

Η επιστημονική της ονομασία (cinnamomum verum) προέρχεται από την ελληνική λέξη "κιννάμωμον" και εμφανίζεται στη βοτανολογική πραγματεία "Περι Φυτών Ιστορίας" του Θεόφραστου του Λέσβιου ( 371-287 π.Χ. ). Η λέξη "κανέλλα" είναι ιταλική.

Το Μεσαίωνα, η κανέλλα χρησιμοποιούνταν από τους ιατρούς για την θεραπεία του ξηρού λαιμού και του βήχα. Στη "Φυσική Ιστορία" του Πλίνιου του Πρεσβύτερου ( 23-79 μ.Χ.) αναφέρεται πως στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία 350 γραμμ. κανέλλας κόστιζαν πάνω από πέντε κιλά ασήμι, δηλαδή περίπου 15 φορές το βάρος του ασημιού. Απόδειξη της μεγάλης της αξίας, το κάψιμο της ενιαύσιας προμήθειας κανέλλας από τον Αυτοκράτορα Νέρωνα ως τρόπο εξιλέωσης και απαλλαγής από τις τύψεις του για το φόνο της γυναίκας του.

Η σκόνη κανέλλας έχει αντιοξειδωτική δράση (καθώς περιέχει φαινόλες) και σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες ενισχύει την ικανότητα της ινσουλίνης να μεταβολίζει τη γλυκόζη, βοηθώντας μ' αυτόν τον τρόπο στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και κατ' επέκταση στην πρόληψη του διαβήτη. Επιπλέον, λόγω των ισχυρών αντι-μικροβιακών ιδιοτήτων της, στο παρελθόν, χρησιμοποιούνταν για τη συντήρηση κρεάτων προσδίδοντάς τους παράλληλα και ένα ιδιαίτερο δυνατό άρωμα και γεύση.
Πέραν της φαρμακευτικής της χρήσης, η κανέλλα απαντάται στην κουζίνα. Αποτελεί συστατικό των περισσότερων γλυκισμάτων με φρούτα και χρησιμοποιείται στην παρασκευή σοκολάτας και λικέρ. Προσδίδει μοναδικό άρωμα, γλυκιά γεύση και 'πολίτικο' τόνο σε φαγητά με κόκκινες σάλτσες και στον κιμά.
Απολαυστικές και μυρωδάτες πρότασεις :

• Στην καφετιέρα, μαζί με τον καφέ φίλτρου βάλτε και σκόνη κανέλλας (και βανίλιας). Έτσι, θα έχετε έναν εξαιτερικά αρωματικό και γευστικό καφέ, χωρίς να χρειάζεται να αγοράζετε έτοιμο αρωματισμένο καφέ-φίλτρου, καθώς και το άρωμα και η γεύση του είναι κατά πολύ "φτωχότερα", αλλά είναι και ακριβότερος από τον σκέτο.
  


• Αφού ετοιμάσετε το τσάι σας, είτε κρύο είτε ζεστό, προσθέστε ένα ξυλάκι κανέλλας.


• Μπορείτε να κάψετε το ξυλάκι κανέλλας ή έλαιο κανέλλας για ευχάριστη και ερωτική μυρωδιά στο χώρο.